Blog kontra Rekomendacje UOKiK {sprawdź czy poprawnie oznaczasz wpisy}

Umieszczasz na blogu wpisy sponsorowane? Współpracujesz barterowo? A może dostajesz "dary losu", które prezentujesz na blogu lub otrzymane produkty opisujesz w recenzji? Jeśli tak to koniecznie zapoznaj się z Rekomendacjami Prezesa UOKiK dotyczącymi oznaczania treści reklamowych przez influencerów!

 

Czy Rekomendacje dotyczą też blogerów?

---

Czytając Rekomendacje Prezesa UOKiK dotyczące oznaczania treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych nasuwa się pytanie czy są one wiążące także dla blogerów?

Chociaż blog nie jest dosłownie ujęty w rekomendacjach to "bloger" spełnia definicję "influencera":

twórca aktywnie prowadzący swoje media społecznościowe, komunikujący się ze swoimi obserwatorami. Poprzez swoje publikacje może wpływać na ich opinie, decyzje, czy zachowania. Influencer jest przedsiębiorcą, jeśli ze swojej aktywności internetowej czerpie korzyści materialne (nie tylko finansowe) i jednocześnie prowadzi zorganizowaną działalność gospodarczą we własnym imieniu i w sposób ciągły (por. art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców). Dotyczy to także sytuacji, gdy influencer nie zarejestrował działalności gospodarczej. 

 

Druga rzecz - rekomendacje to tylko wskazówki, doprecyzowania prawa, które zostało wprowadzone w 2007 (ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r.).

 

Poniżej zamieszczę krótkie streszczenie, taką esencję Rekomendacji. Zawarłam tu informacje, które szczególnie zwróciły moją uwagę w kontekście blogów. Nie traktuj jednak tego jako porady prawnej.l Zalecam jednak, by każdy samodzielnie, w całości, przeczytał Rekomendacje - znajdziecie je na stronie UOKiK!

 

Co oznaczać jako reklamę?

---

1. Posty sponsorowane

Każdy post, za który otrzymasz wynagrodzenie powinien być oznaczony. 

Sposób oznaczenia nie jest bez znaczenia. 

Według Rekomendacji słowo WSPÓŁPRACA jest niewystarczające. 

Wpisy można oznaczyć m.in słowami: reklama, współpraca reklamowa, materiał reklamowy, post sponsorowany, materiał sponsorowany, płatna współpraca... 

Druga ważna rzecz: trzeba umieścić informacje jaka marka jest reklamowana. Z tego wynika, że samo słowo REKLAMA także nie wystarczy. 

Poprawnie oznaczony wpis powinien zawierać jednocześnie frazę określającą rodzaj współpracy oraz nazwę marki, np.: Współpraca reklamowa z marką Avon, Reklama marki Asus itd....

2. Współprace barterowe

Jeśli otrzymasz jakiś produkt, usługę, zniżkę w zamian za publikację na blogu (czy platformie społecznościowej), nieważne jakiej wartości, to każdą publikację musisz oznaczyć tak samo jak post sponsorowany. Rekomendacje traktują barter na równi z płatną współpracą więc oznaczamy posty dokładnie w ten sam sposób.

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby oznaczać je innymi słowami np. posty sponsorowane oznaczać jako "Post sponsorowany", a współprace barterowe np. jako "Współpraca reklamowa". Niestety wg Rekomendacji oznaczenie wpisu jako "współpraca barterowa" nie jest poprawne.

Wyjątkiem jest przypadek, gdy otrzymujemy produkt do testów, po czym go zwracamy, nie otrzymując jednocześnie żadnego wynagrodzenia. Wtedy wystarczy poinformować od kogo produkt otrzymaliśmy.

3. "Dary losy" i paczki PR

Ta kategoria budzi najwięcej emocji. 

Według Rekomendacji pierwszą taką paczkę możemy oznaczyć jako PREZENT lub PACZKA PR, ale... gdy dostaniemy kolejną paczkę od tej samej marki (dodajmy, że paczkę na, którą się nie umawialiśmy i nie mamy żadnych zobowiązań, ale pokażemy na blogu) musimy ją oznaczyć tak samo jak post sponsorowany (czyli wracamy do punktu pierwszego).

Gdy produkt z paczki PR postanowisz zrecenzować (i tu uwaga! - niezależnie czy recenzja jest pozytywna czy negatywna) należy post oznaczyć jako reklamę (znów punkt nr 1). Nie ma tu znaczenia, że post powstał bez żadnej umowy czy zobowiązania,  bez konsultacji z marką i  nie był w żaden sposób przez nią kontrolowany.

Z live'u na profilu UOKiK-u wynika także, że jeśli jakiś produkt z paczki PR postanowisz wykorzystać do np. zbiorczego postu z porównaniem kosmetyków, to także powinno być w poście oznaczone. Nie zostało doprecyzowane czy cały post  ma być oznaczony jako sponsorowany czy wystarczy informacja przy otrzymanych produktach. Warto samemu obejrzeć tego live'a (znajdziecie go TUTAJ) i wyciągnąć własne wnioski. 

 

4. Linki afiliacyjne

Teoretycznie każdy wpis, w którym umieszczone zostały link afiliacyjne, powinien być oznaczony tak samo jak post sponsorowany. Tu nie będę się rozpisywać, bo ten punkt też budzi wiele wątpliwości. Biorąc pod uwagę fakt, że wymagana jest też informacja o reklamowanej marce, to nasuwa się pytanie co zrobić w przypadku wpisów typu "poradniki zakupowe" gdzie umieszczamy linki do różnych marek?...

 

5. Autopromocja

To też ciekawy punkt. Jeśli w postach na blogu (platformie społecznościowej) umieszczasz reklamę własnych produktów (tzw. aktywną sprzedaż - np. umieszczasz link do produktu) to trzeba je oznaczyć jako "autopromocja". W sumie wychodzi, że każdy post Karografii muszę tak oznaczyć , bo nie jest to strona sklepu? 🙈 

 

Jak oznaczać posty?

---

1. Frazą wskazującą rodzaj współpracy + oznaczenie promowanej marki

Nie ma tu znaczenia forma zapisu - można to oznaczyć jako #reklama, Reklama czy [Reklama]

Więcej informacji ujęłam przy omawianiu postów sponsorowanych. Ważne: samo słowo "Współpraca" nie jest wystarczające i nie wskazuje na komercyjny rodzaj współpracy (a to chyba najczęściej pojawiające się oznaczenie zanim pojawiły się Rekomendacje).

 

2. W sposób wyraźny

Wielkość czcionki lub kolor tła danego materiału ma nie utrudniać odbiorcy zapoznania się z oznaczeniem. 

Oznaczenie nie może być w kolorze zlewającym się z tłem, napisane niewyraźną lub zbyt małą czcionką, z błędami ortograficznymi lub w innym języku niż polski (o ile profil prowadzony jest po polsku).

 

3. W widocznym miejscu, najlepiej przed wpisem

Według UOKiK oznaczenie powinno być umieszczone ma początku wpisu, przed opcją "zobacz więcej". Czytelnik ma widzieć informację i mieć możliwość podjęcia decyzji czy post sponsorowany chce przeczytać czy nie. Z tego wynika, że oznaczenie zawarte na końcu wpisu jest niepoprawne.

Czy Rekomendacje rozjaśniły sprawę oznaczeń? 

W niektórych kwestiach tak, ale z tego, co obserwuję wywołało też lawinę kolejnych pytań. Nie będę się tu silić na własne oceny (choć może i korci), bo z tym i tak nie ma jak dyskutować. Można jedynie śledzić profil UOKiK, gdzie mają pojawiać się kolejne, konkretniejsze omówienia.  

Według wskazówek UOKiK: Jeśli masz wątpliwość czy oznaczyć wpis to oznacz!

 

Jestem ciekawa na jakie sprawy Wy zwróciliście uwagę? 

I czy przed opublikowaniem Rekomendacji oznaczaliście wpisy poprawnie?

PS. dodam, że warto przejrzeć posty wstecz i zrobić z nimi porządek, bo mimo, że Rekomendacje wyszły dopiero teraz, to oparte są na prawie z 2007r. Nie ma więc znaczenia czy post opublikowany był przed czy po ukazaniu się Rekomendacji. Warto więc zadbać, by wszystko było zgodnie z prawem.